Znak wielkiej (wysokiej) wody, znak powodziowy - trwały sposób oznaczenia wysokościowego zasięgu wezbrania (maksymalnego poziomu wody), zawierający wyraźne i jednoznaczne oznaczenie poziomu wielkiej wody (linia, strzałka, krawędź znaku, itp.).
Znak WW jest precyzyjną informacją hydrologiczną, obejmującą miejsce, czas i rzędną kulminacji wezbrania.


                                       

Tablica powodziowa - trwała płyta lub tafla z napisem (dłuższym lub krótszym) dotyczącym konkretnej powodzi. Może pełnić rolę znaku powodziowego, jeśli poziom wody jest na niej wskazany w sposób bezpośredni.


                                       

Wosiewicz B., Zachowane znaki i tablice powodziowe w obrębie Poznania [w:] Gospodarka wodna, 10/2002, s. 416-421

Ślady wysokiej wody - naturalne znaki pozostawione przez wezbraną rzekę na budowlach i przedmiotach w pobliżu jej koryta, wyznaczające maksymalny poziom wody.


Międzynarodowy słownik hydrologiczny, 2001, PWN, Warszawa

Prezentacja: Historia powodzi na Wiśle w świetle tablic wielkich wód

Praca magisterska: Historyczne powodzie w świetle znaków wielkich wód na przykładzie Warty w Poznaniu

Praca magisterska: Znaki Wielkich Wód na Żuławach Wiślanych

Praca magisterska: Historyczne powodzie na Wiśle Lubelskiej w świetle znaków i tablic wielkich wód

W innych językach:

- angielski: flood marks

- francuski: délaissés de crue syn. laisses de crue

- hiszpański: marcas de avenida

- niemiecki: Hochwassermarken

- rosyjski: метки высоких вод

 Tablice powodziowe, zwane też znakami wielkich wód są jednym ze zródeł informacji o historycznych wezbraniach. Od wieków katastrofalne wylewy rzek oznaczane były na murach miast specjalnymi tablicami, nazywanymi „tablicami powodziowymi” – „znakami powodziowymi” (flood water marks, hochwasserstandmarke).

Analiza informacji zawartych w znakach i tablicach wielkich wód pozwala dzisiaj między innymi na:

- uświadomienie wielkości zagrożenia powodziowego, nawet wówczas , gdy rzeka  nie była  uregulowana i obwałowana , a woda mogła  swobodnie rozlewać się po dnie doliny;

- ocenę skuteczności hydrotechnicznej zabudowy rzeki;

- ocenę ryzyka powodzi w warunkach zmieniającego się klimatu, zmian użytkowania i zagospodarowania zlewni;

- szacunki częstości występowania powodzi.

Oryginalne znaki maksymalnych poziomów wielkich wód dokładnie dokumentują historię powodzi. Wiele znaków oprócz roku informuje o miesiącu i dniu wystąpienia kulminacji. Jest to w miarę kompletna informacja (km biegu rzeki, rzędna, czas) o rozmiarach zjawiska. Najstarsze udokumentowane rzędne kulminacji powodziowych w Polsce pochodzą z 1570 roku i znajdują się na Bramie Mostowej w Toruniu. Na Wiśle Środkowej najstarsze udokumentowane znaki powodziowe znajdują się w Warszawie i pochodzą z 1813 i 1839 roku. Najwięcej zabytkowych znaków wielkich wód znajduje się w Krakowie. Najstarszy z nich znaczy rzędną wylewu z 1593 roku. Warto w tym miejscu wspomnieć o edukacyjnej roli, jaką spełniają tablice wielkich wód. Tak jest w miastach położonych nad Dunajem, Łabą, Menem i Nektarem i Renem. Niestety w wielu polskich miastach dochodzi do kradzieży ciężkich metalowych tablic. Tradycja wmurowywania cegieł z wyciśniętą datą zanikła. Unikatowy zestaw takich znaków znajduje się na Farze we Włocławku i na kościele parafialnym w Montowach Wielkich koło Tczewa.

B. Pawłowski